Eerst ging er elk jaar voor enkele tonnen euro aan gebruikte uniformen in vlammen op. Vandaag wordt de bedrijfskleding van militairen uit elkaar geplukt, vervezeld en krijgt deze grondstof dankzij Rob van Arnhem een nieuwe hoogwaardige bestemming.

Luitenant-kolonel Rob van Arnhem draagt niet alleen een uniform, hij koopt voor de hele Rijksoverheid bedrijfskleding in. Hij telt 60 duizend klanten bij defensie, goed voor een jaarlijkse omzet van 30 miljoen euro. Maar de inkoper schaft ook nog eens voor 20 miljoen uniformen aan voor boswachters en douaneambtenaren, toga’s voor rechters, bodes in de Tweede Kamer, gevangenisbewaarders, marechaussees.

Uit veiligheidsoverwegingen wil de overheid niet dat kwaadwillenden in zulke pakken rond gaan lopen. Daarom werden de uniformen tot 2013 onder toezicht ‘gecertificeerd’ verbrand. Van Arnhem vond het kapitaalvernietiging: “Tot 2013 lieten we voor zo’n 500 duizend euro aan oude kleding gecontroleerd verbranden. Nu worden er vezels van gemaakt, die als nieuwe grondstof dienen. Voor bijvoorbeeld de uniformen van de Koninklijke Marechaussee gelden bijzondere regels voor de vernietiging. Dat is nu nog steeds gegarandeerd en zo kunnen we spreken van een snelle winsituatie.”
 
Vandaag sorteren bij de Bigagroep in Zeist sorteren medewerkers van deze sociale werkplaats de uniformen. “Zijn ze nog goed, dan komen ze terug en verstrekken we ze opnieuw. Dat gaat om 30 procent van de ingeleverde uniformen. Je ziet ook vaak de militairen twee paar lievelingsschoenen hebben, waar ze zes jaar mee doen, hun contracttijd. In de andere schoenen hebben ze de veters nog niet eens ingestoken. Die delen we ook opnieuw uit. Uniformen die niet goed meer zijn worden door de medewerkers kapot geknipt. Insignes gaan er van af, het embleem van de Tweede Kamer. Pasjes die nog in zakken zitten worden teruggestuurd. Ongebruikte kogels ook. Van Arnhem: Dat loopt allemaal via een commercieel contract met het bedrijf ReShare van het Leger des Heils. Ik sponsor dus niet.” Naar de legerdump gaat er helemaal niets.

Met de nieuwe circulaire aanpak slaat Van Arnhem heel wat vliegen in een klap. “De kwaliteit van de grondstof is zo hoog, dat levert geld op. Ik heb dat eerst extern laten onderzoeken, met EU-gelden. Daar kwam een gigantisch 7-cijferig bedrag uit. Het geld ligt echt op straat. Ik kan constant leveren, mijn grondstoffen hebben een afwijking van 1 procent van wat op het label staat. Het is heel zuiver.”

De volgende stap van de ‘categoriemanager’ is als eis stellen dat in nieuwe kleding een deel gebruikt materiaal is verwerkt. “Je kunt bepalen dat gerecyclede grondstoffen deel uit maken van een product, met behoud van onze eisen. Dat heb ik dus ook gedaan, door de producenten met Kerst mijn aanbestedingskalender voor de komende vijf jaar te geven. Een wonder van transparantie. Maar ik geef ze ook mijn eis mee. Er moeten in de uniformen voor minimaal 10 procent gerecycled content zitten. Heb je dat niet, dan doe je als leverancier niet meer mee. Wie meer dan 10 procent kan leveren, heeft meer kans op gunning. De prijs is ondergeschikt aan de MVO-doelstelling. Ik heb de markt twee jaar de tijd gegeven om hierop te anticiperen.”

De luitenant-kolonel houdt bovendien eigenhandig de sociale werkvoorziening langer in leven. “Normaal ga je contracten voor vier jaar aan, ik leg het selecteren en verwerken van gebruikte uniformen voor acht jaar vast.” Een mooie target, die zekerheid geeft tot het jaar 2023. De nieuwe aanbesteding start binnenkort.

Van Arnhem kreeg een warm applaus op het Nieuwjaarsevent van MVO Nederland, waar hij zijn aanpak op het hoofdpodium onthulde. Hij toonde er twee prijswinnaars die na een prijsvraag voor het restmateriaal kleding en een waterdichte tent hadden ontworpen.

Luitenant-kolonel Van Arnhem op de website van MVO Nederland.