Boeren helpen hun bedrijf te verbeteren, in ruil voor de toezegging te stoppen met de kap van tropisch bos. Dat is de kern van een voorstel van een opmerkelijke combinatie van ngo’s, Unilever en de Roundtables voor Duurzame soja, palmolie en suiker.

De kap van tropische bossen voor landbouwdoeleinden draagt voor 15 procent bij aan de totale CO2-uitstoot. Westerse landen hebben miljarden toegezegd om de ontbossing een halt toe te roepen. Door het uitblijven van een nieuw klimaatakkoord gebeurt daar echter niets mee. Ondertussen zetten enkele agrarische sectoren die het meest bijdragen aan ontbossing – soja, palmolie, suiker – flinke stappen op weg naar duurzaamheid. Ligt het niet voor de hand de ongebruikte klimaatgelden in te zetten voor steun aan de boeren die actief zijn in de ecologisch meest kwetsbare regio’s, zodat voor hen de noodzaak van uitbreiding van hun areaal door ontbossing vervalt?

Een consortium van ngo’s (Solidaridad, WWF, Forest Trends, de Braziliaanse milieuorganisatie IPAM), de Roundtables en multinational Unilever zal dit voorstel presenteren tijdens de aanstaande Rio+20-bijeenkomst, in juni. Als eerste stap is aan de Noorse en Britse overheden gevraagd het plan met een bedrag van 8 miljoen pond te ondersteunen. Dat geld moet als breekijzer fungeren om een veel groter bedrag aan klimaatgelden binnen te slepen. Het klimaatfonds dat de initiatiefnemers voor ogen hebben is REDD+ (Reduced Emissions from Deforestation and Forest Degradation). 

Solidaridad is een van de initiatiefnemers van het plan. De organisatie heeft een waarnemersstatus tijdens de Rio+20-conferentie, en wil het recht op spreektijd aangrijpen om het voorstel te promoten. Directeur Roozen van Solidaridad ziet unieke kansen om het nieuwe programma van zijn organisatie ter ondersteuning van producenten in ontwikkelingslanden te koppelen aan de ontwikkeling van betaalsystemen voor ecosysteemdiensten. “Als boeren het bos laten staan en de uitstoot van broeikasgassen verminderen moet dat beloond worden.” Het voorkomen van ontbossing is een van de effectiefste en goedkoopste manieren om klimaat- en biodiversiteitdoelstellingen te realiseren. Volgens Roozen ontstaat hierdoor een nieuwe dynamiek waarbij natuurbehoud en verduurzaaming van teeltwijzen hand in hand gaan.

Tot nu toe is het voor ngo´s niet mogelijk een beroep te doen op de REDD+-fondsen. Het breed samengestelde consortium moet dat probleem omzeilen. Roozen: “Doordat wij met de Roundtables werken worden we interessant voor partijen als de VN en REDD. Omdat het in principe een sectorbreed initiatief is. De sectororganisatie van de Braziliaanse palmolie-industrie doet mee, en die van de Indonesische sector ook. Die representativiteit moet de doorslag geven.”

Volgens de initiatiefnemers kunnen zo’n 400.000 voornamelijk kleine boeren in zogenaamde high conservation areas direct profiteren van de voorgestelde aanpak. Dat zou binnen vijf jaar moeten leiden tot een verminderde uitstoot van broeikasgassen van 1 tot 2 procent.

Website Solidaridad

Tekst Hans van de Veen